ทางด่วน หรือที่เรียกว่าทางพิเศษ เป็นโครงสร้างที่ถูกออกแบบมาเพื่อเพิ่มความสะดวกสบายในการเดินทาง ช่วยแก้ปัญหาจราจรติดขัดบนถนนทั่วไป และลดระยะเวลาในการเดินทางได้อย่างมาก โดยผู้ใช้บริการต้องจ่ายค่าผ่านทางตามระยะทางที่กำหนด อย่างไรก็ตาม แม้ว่าทางด่วนจะมีจุดมุ่งหมายเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการเดินทาง แต่ก็ไม่ได้หมายความว่ารถทุกประเภทจะสามารถใช้งานได้ ด้วยเหตุผลด้านความปลอดภัย การป้องกันอุบัติเหตุ และการรักษาสภาพโครงสร้างถนน การทางพิเศษแห่งประเทศไทย (กทพ.) ได้กำหนด รถ 12 ชนิดที่ห้ามขึ้นทางด่วน ดังนี้
1. รถจักรยาน
รถจักรยานทุกประเภทไม่อนุญาตให้วิ่งบนทางด่วน เนื่องจากไม่สามารถทำความเร็วได้ตามที่กำหนด และเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุในพื้นที่ที่รถยนต์วิ่งด้วยความเร็วสูง
2. รถล้อเลื่อน
ยานพาหนะที่ไม่มีเครื่องยนต์ เช่น รถเข็นหรือรถลากจูงล้อเลื่อน ถูกห้ามขึ้นทางด่วนเพราะไม่เหมาะสมกับการใช้งานบนเส้นทางที่ออกแบบมาสำหรับรถยนต์
3. รถจักรยานยนต์
จักรยานยนต์ รวมถึงบิ๊กไบค์ ถูกห้ามวิ่งบนทางด่วน เพื่อความปลอดภัยของผู้ขับขี่ เนื่องจากความเร็วและขนาดของตัวรถไม่เหมาะสมกับการใช้งานบนเส้นทางนี้
4. รถยนต์สามล้อ
รถสามล้อทั้งแบบเครื่องยนต์และแบบถีบ เนื่องจากความเสถียรของรถต่ำและอาจก่อให้เกิดอุบัติเหตุได้ง่าย
5. รถแทรกเตอร์และรถบดถนน
รถสำหรับงานก่อสร้าง เช่น รถแทรกเตอร์และรถบดถนน ถูกออกแบบมาเพื่อใช้งานในพื้นที่เฉพาะ ไม่เหมาะกับการใช้งานบนทางด่วนที่เน้นความเร็ว
6. รถฝึกหัดขับหรือทดลองเครื่อง
รถที่ใช้สำหรับการฝึกหัดขับหรือทดสอบเครื่องยนต์ ยังไม่พร้อมใช้งานในสภาพจราจรจริง จึงไม่อนุญาตให้ขึ้นทางด่วน
7. รถที่ใช้เฉพาะเพื่อการโฆษณา
รถที่ติดตั้งป้ายหรืออุปกรณ์เพื่อการโฆษณา เนื่องจากอาจกีดขวางการจราจรและก่อให้เกิดอันตราย
8. รถที่มีความสูง/กว้างรวมสิ่งของเกินกำหนด
รถที่มีความสูงหรือกว้างเกินมาตรฐาน รวมถึงรถที่บรรทุกสิ่งของที่ยื่นเกินโครงสร้างรถ อาจสร้างปัญหาให้กับโครงสร้างของทางด่วนหรืออุปกรณ์ต่าง ๆ
9. รถกระบะที่มีคนนั่งท้ายโดยไม่มีหลังคาปิด
เพื่อความปลอดภัยของผู้โดยสารท้ายรถ รถกระบะที่ไม่มีหลังคาปิดท้ายและมีคนนั่งท้าย ไม่ได้รับอนุญาตให้ขึ้นทางด่วน
10. รถบรรทุกสัตว์ สิ่งของ โดยไม่ผูกมัดให้มั่นคงแข็งแรง
รถที่บรรทุกสัตว์หรือสิ่งของโดยไม่มีการผูกมัดอย่างแน่นหนา อาจทำให้เกิดอุบัติเหตุจากสิ่งของที่ตกหล่น
11. รถบรรทุกวัตถุอันตราย
รถที่ขนส่งวัตถุไวไฟหรือสารเคมีอันตราย ต้องได้รับอนุญาตพิเศษก่อนใช้ทางด่วน เพื่อป้องกันอุบัติเหตุที่อาจส่งผลกระทบร้ายแรง
12. รถบรรทุกส่วนบุคคลที่มีน้ำหนักรวมเกิน 4,000 กิโลกรัม
รถบรรทุกส่วนบุคคลที่มีน้ำหนักรวมเกิน 4 ตัน รวมสัมภาระและผู้โดยสาร ไม่ได้รับอนุญาตให้วิ่งบนทางด่วน เพื่อป้องกันการทำลายโครงสร้างถนน
ข้อยกเว้น
รถของเจ้าหน้าที่ที่ปฏิบัติงานบนทางพิเศษ จะได้รับอนุญาตเป็นกรณีพิเศษ
บทลงโทษหากฝ่าฝืน
การฝ่าฝืนกฎจราจรบนทางด่วน อาจถูกปรับไม่เกิน 1,000 บาท และเพิ่มโอกาสในการเกิดอุบัติเหตุ ทั้งนี้ รถประเภทอื่นที่ไม่ได้ระบุในรายการข้างต้นสามารถใช้ทางด่วนได้ตามปกติ
การปฏิบัติตามข้อกำหนดเกี่ยวกับการใช้ทางด่วนเป็นเรื่องสำคัญ ไม่เพียงช่วยรักษาความปลอดภัยแก่ผู้ใช้ทางทุกคน แต่ยังช่วยให้การจราจรคล่องตัวมากขึ้น อย่าลืมตรวจสอบให้แน่ใจก่อนขึ้นทางด่วน ว่ารถของคุณเข้าเกณฑ์ รถ 12 ชนิดที่ห้ามขึ้นทางด่วน หรือไม่!
บทความที่น่าสนใจ
รถแบบไหนนำมาวิ่งบนถนนไม่ได้? ห้ามฝ่าฝืนกฎหมาย ระวังโดนจับปรับ!
รู้หรือไม่ รถป้ายแดงห้ามขับออกต่างจังหวัด อัปเดตกฎหมายรถป้ายแดง 2567